Yusuf Tekin, 1970 tarihinde Erzurum'un Tortum ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Rize'de tamamlayan Tekin, 1994'te Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü'nü bitirdi.

Mesleki kariyerine aynı yıl Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü Siyaset ve Sosyal Bilimler Anabilim Dalı'nda araştırma görevlisi olarak başlayan Tekin, siyaset ve sosyal bilimler alanında 1997'de yüksek lisansını, 2002'de doktorasını tamamladı.

Yusuf Tekin, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü'ne öğretim üyesi olarak atandı. Aynı fakültede 2007'ye kadar yardımcı doçent olarak görev yapan Tekin, aynı yıl siyaset ve sosyal bilimler alanında doçent oldu.

2009 yılında Polis Akademisi Başkanlığı Güvenlik Bilimleri Fakültesi'ne atanan Tekin, 2011 yılında Gençlik ve Spor Bakan Yardımcısı olarak atandı.

Millî Eğitim Bakanlığı Müsteşarlığı görevine 2013'te başlayan Yusuf Tekin, 2015-2018 yılları arasında Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi mütevelli heyet başkanlığı yaptı.

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçişle beraber müsteşarlık makamının kaldırılması sonrasında yeniden öğretim üyeliğine dönen Tekin, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü'nde profesör oldu.

Yusuf Tekin, 15 Eylül 2018'de Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Rektörlüğü görevine başladı.

Tekin, rektörlük görevini yürütürken 4 Haziran 2023 tarihinde Millî Eğitim Bakanı olarak atandı.

Evli ve üç çocuk babası olan Tekin, iyi derecede İngilizce biliyor.